Dilara Devranoğlu - Uzman Moleküler Biyolog ve Diyetisyen - @dilaradevrani

Biyolojik saatiniz gün ışığına göre ayarlanırken, sosyal yaşamınız bu düzene meydan okursa vücudunuz zaman kayması yaşar. İç saatiniz ile dış dünya arasındaki uyumsuzluk modern yaşamın bir sonucudur. Hafta içi erken kalkıp hafta sonu geç saatlere kadar uyanık kalmak, vücudunuzda bir zaman kayması yaratır. Bu uyumsuzluk dengesizlik ve sağlık sorunlarına yol açabilir. 

BELİRLİ SİSTEMLER

Vücudunuzda biyolojik saati düzenleyen genler, uyku ve hormon döngülerini kontrol eder. Sosyal jetlag bu düzeni bozarak vücudunuzda dengesizlik yaratır. Melatonin ve kortizol gibi hormonlar etkilenir, bu da yorgunluk ve halsizliğe neden olabilir. Uyku düzensizliği ve zaman dilimi değişikliği metabolizmanızı etkiler ve sağlık sorunlarına zemin hazırlar. 

BU SÜREÇTE NELER OLUR?

Sosyal jetlag metabolizmanızı olumsuz etkiler. Bağışıklık sisteminizi zayıflatabilir, yağ depolama sürecinizi bozabilir ve diyabet riskinizi artırabilir. Modern yaşamın getirdiği düzensizlikler vücudunuzda moleküler stres yaratır ve hastalıklara zemin hazırlar. 

MAĞARA İNSANI ADAPTASYONU

Modern yaşamın bolluğu genlerimizi etkiler ve vücudumuzda yağ depolanmasına neden olabilir. Beslenme alışkanlıklarımız ve genetik yapılarımız arasındaki uyumsuzluk, metabolik sorunlara yol açabilir. 

ERKEN KALKMAK, GECE UYANIK KALMAK

Vücudunuzun biyolojik saatine uyum sağlamak önemlidir. Kronotipiniz ve sosyal jetlag genlerinizi etkileyebilir ve sağlık riskinizi artırabilir. Uyku düzeniniz ve genetik yapınız arasındaki uyumsuzluk, metabolik ve ruhsal sorunlara neden olabilir. 

BEYNİMİZ NASIL TEPKİ VERİYOR?

Sosyal jetlag, beyin fonksiyonlarınızı olumsuz etkileyebilir ve stres seviyenizi artırabilir. Bu düzensizlik ruh sağlığınızı ve zihinsel kapasitenizi etkileyebilir. Modern yaşamın getirdiği stres, depresyon ve anksiyeteye yol açabilir. 

SOSYAL İZOLASYON

Modern yaşamın getirdiği sosyal izolasyon, sağlık sorunlarına yol açabilir. Kronik stres, uyku düzensizliği ve metabolik bozukluklar, çeşitli hastalıklara zemin hazırlayabilir. Biyolojik saatinize uygun yaşam alışkanlıkları geliştirmek sağlığınızı korumak için önemlidir. 

Referanslar 

Wittmann, M., et al. (2006). Social jetlag: misalignment of biological and social time. Chronobiology International, 23(1-2), 497-509. 

Roenneberg, T., & Merrow, M. (2016). The Circadian Clock and Human Health. Current Biology, 26(10), R432-R443. 

Roenneberg, T., et al. (2012). Social jetlag and obesity. Current Biology, 22(10), 939-943. 

Wang, W., et al. (2018). Time-restricted feeding shifts the oscillations of the circadian clock and energy metabolism. PLOS Biology, 16(4), e2005103. 

Zimmet, P., et al. (2019). Global trends in diabetes and obesity: epidemiological perspective. Nature Reviews