Hastalıklar mevsimi dinlemiyor: Mevsimi umursamayan salgınlar artıyor!
Bulaşıcı hastalıkların yaygın olduğu bu dönemde, akılcı yaklaşım, hekimliğin ve sağlık okuryazarlığının önemi giderek artıyor.

Prof. Dr. Esin Davutoğlu Şenol - @esenol
Yaz geldiğinde sıcaklar hemen tavan yaptı, haziran ortasında bile rekor seviyelere ulaşıldı. 2023'te ise sıcaklıklar yine rekor kırdı.
Dünya Sağlık Örgütü'ne göre, 21. yüzyılın en büyük halk sağlığı sorunu uzun ve kurak yazlarla gelen iklim krizi. Artan sıcaklıkların, dünya nüfusu üzerinde yaşlanmayla birlikte kronik hastalıkların etkilerini büyük ölçüde artıracağı belirtiliyor. Ayrıca bu kriz, enfeksiyon hastalıkları riskini de artırıyor.
SİNEKLER
Sıcaklık artışıyla birlikte dünyanın yarısından fazlasının sivrisineklerle bulaşan hastalıklara duyarlı hale geldiği tahmin ediliyor. Sivrisinekler aracılığıyla bulaşan hastalıklar, dang humması ve sıtma gibi coğrafyaların dışına yayılmaya başladı. İstanbul'da "Asya Kaplan Sivrisineği" tespit edilmesine rağmen, ülkemizde sinek mücadelesi yeterince etkin yürütülemiyor. Avrupa'da ise Doğu Avrupa, Yunanistan ve İsrail'den gelen raporlar, tropikal hastalıkların uluslararası seyahat ve ticaretle yayıldığını gösteriyor. Tropikal seyahatler yapanlar için sivrisinek ısırıklarına karşı önlemler ve bilgilendirme önem taşıyor.
COVID-19
Yaz mevsiminin vazgeçilmezi ishal gibi hastalıkların yanı sıra, hala mevsimsel olmayan COVID-19'un yeni türevleriyle başımız dertte. ABD'de acil başvuru ve hastane yatışlarında artışlar yaşanırken, İskoçya'dan gelen bir arkadaşın, seyahat edenler arasında yaygınlaşan COVID-19 durumunu aktardı. Bu yeni varyantların adı "FLİRT" olsa da durum hiç de flört gibi değil. Mizah bir yana, virüsün mutasyon bölgelerine atıfta bulunan bu isim, ciddi bir durumu ifade ediyor.
İSHAL
Kış aylarında hüküm süren grip salgınlarının yazdaki karşılığı ishal. Artan sıcaklıklar ve dışarıda tüketilen bilinmeyen gıdalar, besin zehirlenmelerine yol açarak ani ishal vakalarını artırıyor. Temiz su ve gıda güvenliğinin yanı sıra, hayvanlarda hastalıklara karşı önlemler alınması ve gıda hazırlama hijyenine dikkat edilmesi gerekiyor. İshal vakalarında gereksiz antibiyotik kullanımından kaçınılmalı ve özellikle bağışıklık sistemi zayıf olanlar daha dikkatli olmalı.
Salgın hastalıkların arttığı bu dönemde, koruyucu hekimlik ve sağlık okuryazarlığı önem kazanıyor. Eksiklerimizi düşündüğümüzde ise, Çetin Altan'ı anıyor ve mücadeleye devam ediyoruz.