Gerçek İşsizlik Rakamı Pandemi Dönemine Geri Dönüyor!
Olayın Özeti
📌 Olayın Özeti
Türkiye'de geniş tanımlı işsizlik oranı Nisan 2025'te yüzde 28,8'e yükselerek rekor seviyelere yaklaştı ve gerçek işsiz sayısı 12 milyona ulaştı. DİSK-AR raporu, özellikle kadın işsizliğinin yüksek olduğunu ve işsizlikle mücadele için çeşitli önerileri içerdiğini ortaya koydu.
TÜİK'in açıkladığı verilere göre Mart 2025'te işsizlik oranı 0,3 puan düşüşle yüzde 7,9'a geriledi. İktidar bu rakamı 'işsizlikte rekor düşüş' olarak nitelendirdi. Ancak geniş tanımlı işsizlik oranı yüzde 28,8'e yükselerek gerçek işsizlikte artış yaşandığını gösterdi. DİSK-AR ise gerçek işsizlik oranının pandemi dönemi seviyelerine yaklaştığı uyarısında bulundu.
Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu Araştırma Merkezi (DİSK-AR) tarafından hazırlanan Nisan 2025 tarihli "İşsizliğin Görünümü" raporuna göre, Türkiye'de geniş tanımlı işsizlik oranı korkutucu bir şekilde yüzde 28,8'e tırmanarak rekor seviyelere yaklaşıyor. DİSK-AR'ın TÜİK verilerinden yaptığı hesaplamalar, gerçek işsiz sayısının 12 milyona dayandığını gösteriyor.
PANDEMİ ETKİSİYLE İŞSİZLİK TIRMANIYOR
Rapora göre, Mart 2025 itibarıyla mevsim etkisinden arındırılmış dar tanımlı işsizlik oranı yüzde 7,9'a gerilerken, geniş tanımlı işsizlik oranı pandemi dönemine özgü seviyelere tırmanarak yüzde 28,8'e fırladı. Son bir yılda geniş tanımlı işsiz sayısının 2 milyon 182 bin kişi artarak 11 milyon 730 bine yükseldiği belirtiliyor. Ayrıca, iş aramaktan vazgeçmiş ancak çalışmaya hazır olan kişi sayısının 5,3 milyonu aştığı vurgulanıyor.
KADINLARDA GERÇEK İŞSİZLİK YÜKSEK
Özellikle kadın işsizliğinde çarpıcı bir artış yaşanıyor. Mevsimsellikten arındırılmış verilere göre, kadınların geniş tanımlı işsizlik oranı yüzde 38,2'ye kadar yükselirken, erkeklerde bu oran yüzde 23,1 olarak kaydedildi. Kadın ve erkek arasındaki işsizlik farkının 15,1 puanı aştığı belirtiliyor.
İŞSİZLERE ÖDENEK YOK
Raporda işsizlerin çoğunluğunun işsizlik ödeneğinden yoksun olduğu belirtiliyor. TÜİK verilerine göre Mart 2025'te 2 milyon 807 bin dar tanımlı işsiz bulunurken, İŞKUR verilerine göre sadece 473 bin 626 kişinin işsizlik ödeneği aldığı ortaya çıktı. Bu durumda, resmi işsizlerin sadece yüzde 14,9'unun işsizlik sigortasından faydalandığı ve yaklaşık 2,3 milyon işsizin ödenek alamadığı görülüyor.
DİSK-AR raporu, dar tanımlı işsizlik oranlarının düşük gösterilmesine rağmen, geniş tanımlı işsizlik oranlarının pandemi dönemindeki seviyelere yükseldiğini ve işsizlik sorununun yapısal bir boyut kazandığını vurguluyor.
İŞSİZLİKLE MÜCADELE ÖNERİLERİ
DİSK-AR'ın işsizlikle mücadele önerileri şunlar:
- Haftalık çalışma süresi gelir kaybı olmadan 37,5 saate indirilmeli,
- Fazla mesai sınırı 270 saatten 90 saate düşürülmeli,
- Herkes için güvenceli ve nitelikli işler sağlanmalı,
- Keyfi işten çıkarmalar engellenmeli,
- İşsizlik sigortası koşulları kolaylaştırılmalı ve ödenek miktarı artırılmalı,
- Kamu istihdamı artırılmalı ve güvence içeren çalışma biçimleri teşvik edilmeli,
- Sendikal haklar güvence altına alınmalı ve sendikal barajlar kaldırılmalıdır,
- Kadın istihdamı desteklenmeli ve cinsiyetçi uygulamalara son verilmelidir.
